April 17, 2013 hanne.lemmens

Het verschil tussen ironie en sarcasme

Het gezicht van een miskend genie.

Het gezicht van een miskend genie.

Omdat ik kleinzielig ben, erger ik me enthousiast aan het foute gebruik van woorden door onze luide medemens. Had dan beter opgelet tijdens het middelbaar, denk ik dan. Dat ik zelf niet meer weet hoe je ‘x’ of ‘y’ moet vinden, is hier irrelevant. Dat ik dacht dat een sterretje of een ‘*’, een ‘asterix‘ heet, ook.

Eén van mijn stokpaardjes is ‘paranoia’ versus ‘paranoïde’. Los van het feit, dat bepaalde mensen niet schijnen te weten wat het betekent (“Ik word paranoïde van al dat lawaai!”), verwarren ze het zelfstandige met het bijvoeglijke naamwoord (“Iedereen achtervolgt mij, whaaa ik ben zo paranoia!”). Stop daarmee.

Nu verder naar een grotere doorn in mijn oor: sarcasme versus ironie. Het eerste is makkelijk, het tweede moeilijk. In het bovenvermelde middelbaar worden de twee samen besproken, om het verschil duidelijk te maken. Op tieners die wel iets beters te doen hebben dan te luisteren naar machtsgeile onderwijzers, heeft dit een averechts effect. Dat is ironie. Wat is het onderwijs toch doeltreffend! Dat was sarcasme.

Mijn recente herbeluisteren van ‘Ironic’ van Alanis Morissette was trouwens de laatste druppel. Het enige ironische aan dat nummer, is dat de inhoud van de tekst niet ironisch is. Als dat de bedoeling was, neem ik thans mijn hoedje af voor dit miskend genie. Zoniet zou ze de titel moeten veranderen naar ‘Bad Luck’.

Samengevat: sarcasme is dus het omgekeerde zeggen van wat je bedoelt. “Fris begin van de lente, niet?” -”Oh ja, da’s pas genieten”. Vergeet de sarcasme-air niet. Er moet een toon van overdrijven in je stem zitten, anders werkt het niet. Dan geloven mensen daadwerkelijk dat je geniet van kou in de lente. Je zou worden gemijd als de pest.

Ironie is het omgekeerde resultaat bekomen van wat je wilde. Neem een man die het slechte weer in België zo beu is, dat hij besluit te verhuizen naar de zon. Laat ons zeggen Palau. Waar het vervolgens maandenlang onophoudelijk regent. Dat is ook pech, maar juist omdàt hij verhuist om van de regen te vluchten, is het ironie.

Zou iedereen netjes in een rij willen gaan staan om me te bedanken voor deze bijdrage? Sarcasme. Doch met een snuifje arrogantie.

Als er hier een fout instaat, dan is dat opzettelijk en dus ironisch en ben ik even geniaal als Alanis Morissette.

, ,

Comments (7)

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *